GIẢI THƯỞNG SÁCH QUỐC GIA TÔN VINH HOẠT ĐỘNG XUẤT BẢN

Giải thưởng sách Quốc gia kế thừa và phát triển giá trị của Giải thưởng sách Việt Nam được tổ chức từ năm 2005 đến năm 2016. Xuất phát từ vai trò của sách đối với sự phát triển xã hội cũng như sự thành công của Giải thưởng sách Việt Nam qua 12 lần tổ chức, đến năm 2017, Thủ tướng Chính phủ quyết định nâng tầm thành Giải thưởng sách Quốc gia.

Trong quá trình tổ chức từ năm 2018 đến nay, quy chế giải thưởng sách Quốc gia cũng có những thay đổi nhằm hướng tới sự đánh giá chính xác, toàn diện các tác phẩm dự giải. Sau khi nhận các cuốn sách tiêu biểu từ nhà xuất bản tham dự, Ban tổ chức phân loại sách theo 5 tiểu ban: Chính trị - kinh tế; Khoa học tự nhiên và công nghệ; Khoa học xã hội và nhân văn; Văn hoá, văn học và nghệ thuật; thiếu nhi. Sách được chấm qua 3 vòng: Sơ khảo, chung khảo và Hội đồng Sách Quốc gia. Quy trình chấm giải được thực hiện một cách chặt chẽ, nghiêm túc, công tâm, có chấm chéo và phản biện kín. Những cuốn sách, bộ sách đoạt giải là những tác phẩm tiêu biểu cho sự sáng tạo, tính nhân văn, có ý nghĩa sâu sắc đối với độc giả và xã hội.

Việc vinh danh các tác giả, tác phẩm thể hiện sự trân trọng của xã hội đối với sách nói riêng, hoạt động xuất bản nói chung. Sự động viên tinh thần là rất cần thiết để tạo động lực cho ngành xuất bản thực hiện sứ mệnh làm giàu tri thức, làm đẹp nhân cách và tâm hồn của con người.

Quá trình này cũng thu hút sự chú ý của báo chí, truyền thông đưa tin về tác phẩm trước công chúng với tư cách là bên thứ ba khách quan. Điều đó khơi dậy sự quan tâm cũng như nhu cầu của độc giả về những tác phẩm đoạt giải, góp phần thúc đẩy văn hoá đọc trong cộng đồng. Trên các trang mạng xã hội, nhiều độc giả bày tỏ sự tin tưởng vào kết quả trao giải, hứng thú, đợi chờ và lựa chọn các tác phẩm này để thưởng thức. Nhờ đó, các nhà xuất bản (và công ty liên kết) có cơ hội đưa những cuốn sách giá trị đến tay độc giả một cách thuận lợi và rộng rãi hơn. Với Nhà xuất bản Kim Đồng, các cuốn sách đoạt giải qua các năm luôn được tái bản kịp thời để đáp ứng nhu cầu của trẻ em và được các bậc phụ huynh đánh giá cao. Công ty Thái Hà Books với tác phẩm đoạt giải “ Nghệ thuật và nghệ nhân vùng kinh thành Huế” đã nhanh chóng đưa doanh số bán hàng tăng 150%. Năm 2021 vừa qua, khi cuốn sách  Súng, vi trùng và thép vinh dự đoạt giải A, công ty phát hành Omega Plus đã lên kế hoạch tái bản sách trong diện mạo mới, có dấu ấn của giải thưởng trên bìa sách, vừa thể hiện niềm tự hào của công ty, vừa là cách thức quảng bá sách dễ thu hút độc giả. Từ hiệu ứng của giải thưởng, sự kết nối cung cầu mạnh mẽ hơn, mang lại giá trị tinh thần lớn lao cho độc giả đồng thời gia tăng doanh thu cho đơn vị xuất bản. Điều này càng có ý nghĩa hơn trong bối cảnh hoạt động xuất bản chịu ảnh hưởng nghiêm trọng của dịch bệnh Covid 19.

Là một sản phẩm văn hoá, tinh thần, trí tuệ, từ bao đời nay sách luôn đồng hành với sự phát triển của mỗi cá nhân và xã hội loài người. Sự tôn vinh dành cho sách, cho tác giả và hoạt động xuất bản là động lực quan trọng để sách không ngừng lan toả giá trị trong cộng đồng và hoạt động xuất bản phát triển tương xứng với vai trò và tiềm năng của mình.

ThS Trần Thị Quyên